Page 20 - Żywność - Kompleksowa oferta usług JARS

Postulat 10: Mieszkania dostępne dla każdego obywatela

OPZZ uważa, że niezbędna jest więk-
sza aktywność państwa pozwalająca na
zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych
obywateli, szczególnie dedykowanych
osobom o niższych dochodach. Polska
od lat nie potrafi poradzić siebie ze zja-
wiskiem głodu mieszkaniowego. Miesz-
kanie powinno być prawem każdego
obywatela, a w praktyce jest dobrem
trudno dostępnym, zwłaszcza dla nisko
zarabiających pracowników. Pozyskanie
mieszkania wymaga posiadania zdolności kredytowej i własnych oszczędności oraz
konieczności wieloletniego zadłużenia się. Z uwagi na niskie płace w i wysokie ceny
nieruchomości, wielu pracujących nie stać na nabycie mieszkania. Polska zajmowała
piątą pozycję w rankingu wzrostu cen mieszkań. Eksperci wskazują, że w poprzed-
nim roku do zakupu 50 m² mieszkania w dużym mieście potrzebne było przeciętnie
101 średnich wynagrodzeń netto. Problem braku mieszkania dotyka głównie ludzi
młodych, którzy wchodzą na rynek pracy, rodzin wielodzietnych oraz osób samotnie
wychowujących dzieci. W konsekwencji duża część obywateli mieszka w warunkach
niespełniających podstawowych standardów, wymagających remontu oraz przelud-
nionych. W 2018 r. współczynnik przeludnienia w Polsce wynosił 39,2%, podczas gdy
w krajach UE wynosi przeciętnie 15,5%.

Wzrost liczby mieszkań oddawanych do użytku nie poprawia znacząco ich dostęp-
ności dla osób o dochodach zbyt niskich aby nabyć lub wynająć mieszkanie na
zasadach rynkowych, a jednocześnie zbyt wysokich, aby móc ubiegać się o najem
mieszkania komunalnego. W 2019 r. mieszkania dla osób o niższych dochodach (ko-
munalne, mieszkania w ramach towarzystw budownictwa społecznego i mieszka-
nia zakładowe) stanowiły jedynie 2,2% liczby nowo wybudowanych mieszkań (ok. 4,6
tys.). W latach 2013-2017 w 290 na 380 powiatów nie oddano do użytku ani jednego
mieszkania spółdzielczego. W tym okresie, w 45% powiatów nie wybudowano też ani
jednego mieszkania komunalnego. Sytuacja ta wymaga w ocenie OPZZ systemowej
interwencji państwa.

Obecny rząd uruchomił kilka inicjatyw w obszarze mieszkalnictwa. Nie oznacza to
skuteczności tych polityk. Rządowy program Mieszkanie Plus nie przynosi efektów
adekwatnych do założeń.
Nie da się rozwiązać problemu mieszkaniowego wyłącznie mechanizmami rynko-
wymi. Te zawsze będą powodowały koncentrację deweloperów na budowie miesz-
kań na sprzedaż. Dlatego OPZZ postuluje o wdrożenie przez państwo efektywnej,
długofalowej polityki mieszkaniowej. W jego ramach powinny znaleźć się systemo-
we działania publiczne, które rozwiążą problem mieszkaniowy osób o niższych do-

20